Stowarzyszenie Güntera Grassa w Gdańsku

Myśl o powołaniu stowarzyszenia imienia Güntera Grassa (1927−2015) narodziła się w rozmowach gdańszczanek: urodzonej w wojennym Danzig Heidrun Mohr Mayer z domu Steffens (1941–2014) i Ewy Rachoń. Wileńską rodzinę ówczesnej komisarz Targów Amberif los rzucił do polskiego Miasta w 1945 roku. Obydwie były zgodne, że Grass w swojej twórczości wyraził protest przeciwko wojnie. „Ten protest przejął dreszczem cały świat. Zostawił nam swój krzyk, by rozpryskiwał kryształy bólu tam, gdzie i dzisiaj ludziom dzieje się krzywda” – napisała urodzona w polskim Gdańsku wieloletnia członkini Zarządu w swoim wspomnieniu opublikowanym w tomie Günter Grass − Odpominania / Entinnerungen (2017).

Ideę zrealizowała w 2003 roku grupa inicjatywna złożona z reprezentantów środowisk twórczych, naukowych, kręgów biznesu, mediów i władz w Gdańsku. Pierwszym prezesem został Maciej Kraiński.

Spotkanie grupy inicjatywnej,
Dom Aktora 2003

Celem statutowym Stowarzyszenia jest podejmowanie i wspieranie wszelkich inicjatyw zmierzających do zbierania, dokumentowania i prezentowania materiałów związanych z twórczością Güntera Grassa, a także upamiętniających historię wielonarodowego Gdańska.

Współorganizowaliśmy m.in. gdańskie obchody urodzin Güntera Grassa (2007 i 2012), jubileuszową rocznicę 90. urodzin (2017), wystawy związane z twórczością pisarza, międzynarodowe konferencje i warsztaty dla doktorantów oraz uznanych badaczy. SGG współpracuje z instytucjami i stowarzyszeniami kultury i nauki, m.in. z Uniwersytetem Gdańskim, Gdańską Galerią Güntera Grassa, Domem Chodowieckiego i Grassa, Instytutem Kaszubskim oraz Gdańskim Towarzystwem Naukowym.  W 2022 roku w koalicji ponad 20 podmiotów zorganizowaliśmy z okazji 95. rocznicy urodzin noblisty Gdańskie Grassowania_2022 ‒ cykl wydarzeń na styku nauki, kultury i edukacji Gdańskie Grassowania_2022.

Wystawa „Günter Grass − patrząc z Gdańska”.
Skwer Świętopełka 2017

Formułą spotkań członków Stowarzyszenia stały się spektakle Teatru Gotowania wedle Güntera Grassa. To owoc literackich i kulinarnych pasji pierwszego prezesa, Macieja Kraińskiego, który jest autorem scenariuszy kolejnych inscenizacji. Dotychczas odbyło się XV edycji  z udziałem aktorów ‒ Jerzego Kiszkisa i Floriana Staniewskiego†. W kilku z nich brał udział Günter Grass, jeszcze w Restauracji Turbot w Ratuszu Staromiejskim. W latach 20042009 pełniła ona rolę nieformalnej siedziby Stowarzyszenia.

Teatr Gotowania wedle Güntera Grassa,
Restauracja Turbot, 2005

Stowarzyszenie współrealizuje także projekty wydawnicze, m.in. współuczestniczyło przy wydaniu Gdańskiej encyklopedii Güntera Grassa (2017), której współredaktorem jest prof. dr hab. Mirosław Ossowski, kolejny prezes SGG. Stowarzyszenie było partnerem projektu wydania katalogu towarzyszącego wystawie Grass a Kaszuby/i. Grass a Kaszëbë/Kaszëbi. Grass and Kashubia/NS w  Gdańskiej Galerii Güntera Grassa (2017), który ukazał się pod redakcją kuratorki Marty Wróblewskiej i opiekunki merytorycznej Miłosławy Borzyszkowskiej-Szewczyk. Z okazji rocznicy 90. urodzin noblisty wydaliśmy także zbiór esejów Günter Grass. Odpominania / Günter Grass. Entinnerungen (2017) pod redakcją Miłosławy Borzyszkowskiej-Szewczyk), a 95. rocznicy –  przewodnik literacki Wędrówki z Günterem Grassem. Kartografia literacka Miasta, który ukazał się także w wersji anglojęzycznej Walking with Günter Grass. A Literary Mapping of the City (2022). Przewodnik opracowały redakcyjnie Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk i dr Marta Turska. Jego redaktorki wyróżniono w 2023 roku Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury a książce i redaktorkom przyznano I Miejsce na Targach Książki Kaszubskiej i Pomorskiej Costerina w kategorii Przewodniki po Kaszubach i inne publikacje promujące region (w różnych językach).

Obecnie Stowarzyszenie liczy 52 członków, w tym czterech członków honorowych. Siedziba SGG mieści się na Uniwersytecie Gdańskim. Logotyp SGG zaprojektował Andrzej Taranek. Od 2017 roku funkcję prezesa pełni prof. UG dr hab. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk.

Inicjujemy i przygotowujemy kolejne wydarzenia i publikacje grassowskie, artystyczne i naukowe, samodzielnie oraz we współpracy z instytucjami kultury i nauki w naszym regionie, a także poza jego granicami.  

Zapraszamy do współdziałania!

 

 

Print Friendly, PDF & Email